Konutun krediye uygun olabilmesi için tapusunun ve kat irtifakýnýn olmasý, binanýn yasal düzenlemelerde belirtilen kriterlere uygun olarak inþa edilmiþ olmasý gerekir. Bir bina, yasal düzenlemelere uygun þekilde inþa edilmediði için krediye uygun bulunmamýþsa, belediye tarafýndan yýkýlabilir.
Konutlarýn krediye uygun bulunmamasýnýn sebepleri nelerdir?
Konut satýn almak üzere kredi kurumlarýna baþvurulduðunda, kredi kurumunun görevlendirdiði bir uzman ekibi, söz konusu konutu inceleyerek bir ekspertiz raporu oluþturur. Raporda konutun bulunduðu binanýn ve arsanýn özellikleri ile arsa sahibinin, binayý inþa eden þirketin veya müteahhitlik firmasýnýn bilgileri de titizlikle incelenir. Ekspertiz raporu sonunda konutun krediye uygunluðuna karar verilir. Bankanýn gönderdiði uzman ekip, gayrimenkul üzerinde incelemelerde bulunup konutun krediye uygun olmayan ev statüsünde olduðuna karar verdiyse bunun pek çok nedeni olabilir. En yaygýn sebep, konutun yasal düzenlemelere uygun þekilde inþa edilmemiþ olmasýdýr. Tapusu bulunmayan, hasarlý veya çok eski binalardaki evler için kredi verilmez.
Bankalar, konut kredisi verirken evin üzerine ipotek koyma yöntemiyle teminat talebinde bulunur. Evin ipotek altýna alýnabilmesi için konutun kat irtifaklý olmasý þarttýr. Kat irtifaký bulunmayan evler için bankalar kredi vermez.
Krediye uygunluk için evin hangi özelliklere sahip olmasý gerekir?
Konut kredisi alabilmek için öncelikle evin inþaatýnýn en az %80 oranýnda tamamlanmýþ olmasý gerekir. Bu durum, inþaatýn projeye ve yasal düzenlemelere uygun olarak yapýlýp yapýlmadýðýnýn deðerlendirilebilmesi açýsýndan önemlidir. Binanýn kat irtifakýnýn veya mülkiyetinin bulunmasý da bir baþka þarttýr. Fiziksel þartlarýn yaný sýra kredi alabilmek için konutun tüm hissedarlarýnýn banka ipoteðini kabul etmesi gerekir.
Belediye, krediye uygun olmayan ev ve iþ yerlerini yýkabilir mi?
Bir gayrimenkulün krediye uygun olmamasý kesin olarak ayýplý olduðu anlamýna gelmez. Tamamý ahþap malzemeden inþa edilmiþ konutlar, henüz inþasý tamamlanmamýþ apartmanlar ve çok yaþlý binalar; oturmaya uygun olsalar bile krediye uygun bulunmayabilir. Bu durumda belediyenin krediye uygun olmayýþýný sebep göstererek binayý yýkmaya hakký yoktur. Ancak projeye ve yasal düzenlemelere uygun olmayan binalar bazý yaptýrýmlara tabi tutulabilir. Ýçinde projede belirtilmemiþ kaçak yapýlarýn olduðu tespit edilen binalar, yýkýlma riski bulunan evler ve kentsel dönüþüm kapsamýna alýnmýþ yapýlar belediye ekiplerince yasal usullere uygun olarak yýkýlýr. 6098 sayýlý Türk Borçlar Kanununun 70. maddesi uyarýnca insan saðlýðýný ve çevre güvenliðini tehlikeye düþürecek durumdaki binalar, zarar tehlikesini önleme kapsamýnda tahliye edilip belediye tarafýndan yýkýlabilir.