Tüm finansal geçmiþinizin ortak bir kuruluþta (ülkemizde KKB) toplanarak analiz edilmesi sonucunda oluþan puanlama sistemine, “Kredi Notu” denir. Elde edilen bu puanlama kurulaþa üye olan firmalara veya bireysel müþterilere belirli ücret karþýlýðýnda verilmektedir.

Hesapkurdu´nun haberine göre; ülkemizde bazý finansal kuruluþlarý kendi puanlama sistemi geliþtirmiþ olsalar dahi, müþterileri hakkýnda tüm verilere ulaþamadýklarý için KKB’ye bir yerde üye olmak zorundalar. Öte yandan diðer ülkelerde de ülkemizdekine benzer kredi notu sistemleri mevcut. Hatta sadece bireysel müþteriler deðil, büyük þirketlere ve devletlere dahi not veren uluslararasý kuruluþlarda mevcuttur.

Olasý risk durumunuz çýkartýlýr

Kredi notunuza göre bankalar öncelikle olasý risk durumunuz çýkartmaktalar. Çýkartýlan risk durumuza göre bankalarýn çoðunluðu finansal taleplerinizin deðerlendirmeye alýnýp alýnmamasý konusunda karar veren sistemler kuruyor. Bu kurulan otomatik sistemler sayesinde bankalar kredi vermeyecekleri müþteri hiç deðerlendirmeye almýyor ve bu sayede zaman ve personelden tasarruf etmiþ oluyor.

Aþaðýdaki tablo Findeks’in ve bankalarýn kredi notunu yaklaþýk olarak nasýl deðerlendirdiði yer almaktadýr. Tutarlar ve risk guruplarý genelleme olarak belirtilmiþtir. Her finansal kurumun deðerlendirmesi farklý olabilir.

En Riskli	Orta Riskli	Az Riskli	Ýyi	Çok Ýyi
0-699	700-1099	1100-1499	1500-1699	1700-1900

Örneðin, tablodakine benzer bir deðerlendirme yapan bir banka, puanlamasý 0 ile 1099 arasýnda olan yani en riskli ve orta riskli gruba hiç deðerlendirme yapmadan otomatik olarak ret veren bir sistem kurabilir. Zaten banklarýn SMS ve benzeri kampanyalarda anýnda deðerlendirme yaparak dönmesi de yaklaþýk olarak bu sistemin uygulanmasý sayesinde olmaktadýr.

Kredi notu tek olmasa da en önemli deðerlendirme ölçütü

Bankalar açýsýndan tek deðerlendirme ölçütü olmasa da en önemlisidir. Findeks’in her gecen gün elindeki verilerin artmasý ve verileri analiz etme kabiliyetinin geliþmesi ile kredi notunun kredi deðerlendirme ölçütleri içerisindeki öneminin her gecen gün gittikçe arttýðýný söyleyebiliriz.

Bankalarýn kredi notu haricinde kredi deðerlendirme ölçütleri baþlýca, gelir durumunuz, çalýþtýðýnýz kurum, hane halký gelir durumunuz ve ek gelirleriniz olarak sýralayabiliriz. Bu kalemler arasýnda kredi notunun ne kadar aðýrlýðý olduðu bankalara göre deðiþiklik göstermekle birlikte, tüm finansal kurumlar için en önemli deðerlendirme ölçütü, kesinlikle kredi notudur.

Kredi Notunu Ülkemizde Sadece Findeks (KKB) Belirler

KKB’ninFindeks’i kurmasý ile birlikte ülkemizde kredi notu belirlemekte þimdi tek yetkili kurum Findeks’tir. Bunun nedeni kredi notunu doðru olarak deðerlendirecek tek veri kaynaðýnýn Findeks’te mevcut olmasýdýr. Bu kadar veriye sahip olmasýnýn en önemli nedeni KKB’yi 9 bankanýn kurmasý ve ülkemizde faaliyet gösteren tüm finansal kuruluþlarýn üye olarak verilerini paylaþmasýdýr. 

Finansal kuruluþlarýn kredi deðerlendirmesi deðiþiklik gösterebilir

Finansal kuruluþlar açýsýnda kredi deðerlendirmesinde en önemli ölçüt kredi notu dahi olsa her bankanýn deðerlendirmesi deðiþmektedir. Özellikle kredi kullanmak istediðiniz banka ile bir çalýþmanýz varsa bu durum kesinlikle etkili olmaktadýr. Özellikle çeþitli aksamalar yaþamanýz durumunda diðer bankalardan daha olumsuz bakarak kredini olumsuz olarak deðerlendirebilir.

Banka veya þube kredi ihtiyaçlarýna göre deðerlendirmelerini esnetebilir

Bankalar özellikle yýl ve çeyrek sonlarýnda kredi hedeflerinin tutmamasý ile kredi taleplerindeki deðerlendirme ölçütlerini esnetebiliyor. Tabii bu esneklik kredi verilemeyecek kiþileri etkileyecek kadar deðil,  daha çok kredi kullanmak için tam sýnýrda olan kiþileri için yapýlan esnekliklerdir.

Bankalarýn hedeflerinin yanýnda, þubelerinde kendilerine ait hedefleri bulunmaktadýr. Bu hedeflerin tutmadýðý zamanlarda þubeler kredi almak için sýnýrda olan kiþilere yardýmcý olabiliyor veya diðer þubelere göre daha yüksek limitli kredi verebiliyor.

Kredi Notunu Hangi Kuruluþlar Kullanýr

2014 Tarihi Ýtibari ile KKB´ye Üye Olan Kuruluþlar
Banka	42
Tüketici Finansman	12
Faktoring	76
Finansal Kiralama	20
Sigorta Þirketleri	3
Diðer	1
Toplam	154

 

Tabloda görüldüðü gibi KKB’nin toplam 154 üyesi bulunmakta. KKB’ye üye olmanýn anlamý, Findeks üzerinden sizin de görebildiðiniz kredi notunuza bu kuruluþlarýnda ulaþabilmesidir. Tabii bazý kuruluþlarýn kredi notunuzu görebilmesi için, SMS veya benzeri bir yöntem ile izin vermeniz gerekiyor.

Kredi notunu aðýrlýk olarak müþterileri ile finansal iþlemler yapan kuruluþlar kullanmakta. Müþterileri ile finansal iþlemler yapacak olan kuruluþlarýn kredi notu deðerlendirmeleri farklý olsa da yapýlacak olan neredeyse her iþlem için kredi notunu kullanmaktalar. 

Sigorta þirketleri neden kredi notu kullanýyor

Son dönemlerde sigorta þirketleri de çeþitli deðerlendirmeler için kredi notunu kullanmaya baþladý. Þimdilik sigorta prim tutarlarýna yansýmada yakýn bir zaman yansýyabilir veya ilerde farklý deðerlendirmeler için sigorta þirketleri kredi notunu kullanabilir.